Unha compañeira que colabora en praza.com estivo falando a pasada semana na ODS-Coia e froito desa conversa publicou a seguinte reportaxe:
A Parroquia Cristo da Victoria, a Oficina de Dereitos Sociais de
Coia e o Grupo de Axitación Social traballan desde hai anos para facer
posíbel a utopía dunha vida digna desde a realidade deste barrio vigués.
No último mes convocaron unha cadea humana percorrendo Coia e unha
concentración fronte ao Concello para manifestar “que estamos cansas de
non chegar a fin de mes, de non poder pagar recibos, de que nos digan
que non hai cartos, temos dereitos. Fixemos coincidir estas
mobilizacións coa negociación dos orzamentos do concello de Vigo, porque
cando se estaba a falar dos cartos das viguesas, tiñamos que demandar
para que se invista máis nas persoas”, explica Diego Lores, da ODS de
Coia. Conversamos con Lores para coñecer máis de perto a realidade deste
traballo invisibilizado e en minúsculas destes colectivos sociais
fronte á pobreza.
No último mes convocaron unha cadea humana percorrendo Coia e
unha concentración fronte ao Concello para manifestar “que estamos
cansas de non chegar a fin de mes, de non poder pagar recibos, de que
nos digan que non hai cartos, temos dereitos"
Coia é un barrio obreiro, que naceu para acoller á xente que viña
traballar á industria nos anos 60. Na actualidade é unha zona
envellecida, e na que se viven novas situación de empobrecemento. Das
14.000 persoas desempregadas anotadas no antigo INEM de Coia só algo
menos de 5.000 reciben algún subsidio, dunha poboación de 30.000 persoas
empadroadas nesta zona. “En Coia sempre houbo coñecemento do que eran
as dificultades para chegar a fin de mes, os problemas dos consumos de
alcol e drogas nos oitenta, mais na actualidade se viven novas
situacións de exclusión e empobrecemento”, sinala Lores.
Unha oficina para loitar contra a desigualdade
Das 14.000 persoas desempregadas anotadas no antigo INEM de Coia
só algo menos de 5.000 reciben algún subsidio, dunha poboación de 30.000
persoas empadroadas nesta zona
Para ofrecer información alternativa sobre prestacións sociais
(tipos de axudas, contías, requisitos, documentación, onde dirixirse) e
para sumar forzas na loita contra a desigualdade e a precariedade, desde
setembro de 2007 leva funcionando a oficina de Dereitos Sociais de
Coia, nunha sala que lle cede a Parroquia do Cristo da Victoria, e tamén
xestionan casos e ofrecen atención telefónica vía web e polo correo
electrónico. Esta iniciativa xurdiu á semellanza da primeira oficina de
dereitos sociais no Estado Español, que naceu en Barakaldo, da man de
Berri Otxoak a mediados dos noventa.
Nos últimos 18 meses, e nomeadamente no último semestre, as horas
non lles chegan para atender as numerosas situacións de veciños e
veciñas desbordadas polas novas circunstancias que lles obriga a vivir a
crise: “o aumento de usuarias e usuarios está motivada pola nova
pobreza, que é aquela xente que se viña apañando cos traballos, paros,
subsidios ou prestacións, e comezan a ter problemas pola ausencia de
todo isto. Teñen problemas de impagos, da luz, auga, aluguer, e chega un
momento no que se volven ás casas de nais e país, e avoas e avós. Hai
un reagrupamento das familias arredor das pensións das persoas maiores”.
Violencia cotiá e normalizada
“Agora están moi de actualidade os desafiuzamentos pero antes hai
una historia moi violenta e normalizada que son os impagos de luz e
auga ou comunidade. Un corte de luz significan 27 euros de re-enganche.
Ficar sen luz e que esteas na casa, é dunha violencia terríbel para
persoas con nenos, maiores, ou simplemente pola comida que se estraga
sen neveira”, salienta Lores, quen critica que desde os servizos sociais
non se atendan estas situacións de emerxencias tan graves e tan comúns.
As dificultades de relación con Fenosa
"Hai una historia moi violenta e normalizada que son os impagos
de luz e auga ou comunidade. Un corte de luz significan 27 euros de
re-enganche. Ficar sen luz"
Os cambios no modelo de empresa da eléctrica Fenosa tamén afecta a
moitas das persoas usuarias desta oficina de dereitos sociais, que
mudou de emprazamento e tamén no modo de abordar os impagos e no modelo
de relación. Así, na actualidade, “cando vas á oficina re-negociar o
pago dunha débeda só hai teleoperadoras e programas informáticos que
falan e non deixan marxe de manobra. Antes había una persoa de
referencia coa que negociabas o pago da débeda e un plan de pagos. Agora
as persoas que están alí, diante dun ordenador non poden facer nada
porque Unión Fenosa ten subcontratada una empresa, que é que coa que ti
tes que falar. Antes había un mínimo de flexibilidade, e ademais nun
contexto no que o recibo da luz non para de subir. As persoas que viven
esta situación senten unha indefensión terríbel, cando falamos dunha
necesidade básica; mesmo ameazan con quitarlle o suministro, que lles
rescindían o contrato senón pagaban”, subliña Lores.
Acción social horizontal
Fronte á privatización e mercantilización dos servizos sociais, o
asistencialismo e a caridade como receita do sistema fronte as
situación de empobrecemento, desde este espazo de acción social
horizontal composto pola Parroquia, a ODS e o GAS apostan pola
solidariedade como alternativa. “A parroquia continúa botando unha man,
nun plano de horizontalidade. Na parroquia todos os meses páganse
recibos de luz, auga ou aluguer . Actúa como colchón, como unha veciña
máis, tenta botar una man grazas as colectas e a unha mínima subvención
que se recibe. A alternativa tamén é o troco e o intercambio segundo as
necesidades que se comparten”.
Diego Lores explica o papel que xoga esta comunidade cristiá de
base: “é un espazo desde a fe que sempre axudou e axuda a organizarse a
veciñanza, a dar respostas no barrio, e tamén para xuntarse con outros
grupos. É un espazo que, sendo distinto, é moi complementario porque
opta por xuntas dar resposta desde abaixo aos problemas que temos. Aquí
vese o que é igrexa da xente en minúsculas, das persoas, que comparte e
busca respostas lúcidas a esta miseria que temos. E a parroquia sempre
estivo moi aberta ao barrio e colabora con moita xente que non quere ter
que ver coa relixión”.
Alternativas: Conciencia social e Renda Básica das iguais
Ademais da atención a través da oficina de dereitos sociais, da
acción social a través da solidariedade e do troco, desde este espazo de
mobilización optan por outras opcións para mudar a situación actual:
“as alternativas pasan por esixir os nosos dereitos, mudar o paso de
todo está mal e non podemos facer nada, ao feito de termos aos nosos
veciños e veciñas que nos poden botar una man e xuntos podemos ter o
gusto de que nos vexan e sinalar aos responsábeis. É importante que nos
vexamos con algo máis de dignidade. Os que están presentes nos distintos
poderes son os responsábeis, e manifestar isto é sanador e liberador,
liberarnos da culpabilidade da situación na que vivimos e mobilizarnos”.
Desde a ODS de Coia tamén apostan por dar a coñecer a posibilidade de
novos dereitos, como é a instauración da renda básica das iguais no noso
país.
O podedes ler en castelán en www.eldiario.es/galicia/Construyendo-alternativas-frente-exclusion-Coia_0_87841273.html